Van de Verenigde Staten tot Zuid-Korea, Nederlandse profvoetballers vinden we overal ter wereld. In de serie ‘het afstandsschot van..’ komt iedere aflevering een Nederlandse profvoetballer aan het woord die voetbalt in het buitenland, de een wat verder weg dan de ander. In de zevende aflevering is het afstandsschot van: Mart Lieder, speler van de Deense club Odense BK.
Het was niet altijd zonnegeur en maneschijn in de carrière van Mart Lieder, maar de laatste maanden heeft de 29-jarige spits weinig reden tot klagen. De spits doet het bij zijn club Deense club Sønderjyske zo goed, dat hij een mooie binnenlandse transfer verdient naar Odense BK. Alhoewel hij pas sinds de winterstop het shirt van Odense draagt, is Lieder dolgelukkig met zijn transfer. Zelfs verhuizen is voor zijn transfer niet nodig. “We woonden al in Odense, dus qua afstand is het er voor mij alleen maar beter op geworden. Het bevalt bij de club ook goed. Het is echt weer een stapje omhoog.”
We kennen allemaal het verhaal van Jamie Vardy, de spits die zich vanaf de kelder van het voetbal opwerkt naar de top. Misschien gaat een vergelijking te ver, maar de loopbaan van Lieder vertoont toch gelijkenissen. Zo’n tien jaar geleden speelt Lieder namelijk nog op de amateurvelden van VPV Purmersteijn uit zijn geboorteplaats Purmerend. De spits legt de ballen er daar makkelijk in, maar weinig mensen voorspellen hem dan een profcarrière. Toch geeft Vitesse de spits in 2011 een kans op het hoogste niveau van Nederland. Een basisplaats veroveren lukt bij de Arnhemse club niet. Ook bij RKC, FC Dordrecht en het Zwitserse FC Aarau komt het er niet helemaal uit. Maar wanneer Lieder het shirt van FC Eindhoven aantrekt, lijkt een match made in heaven geboren. In twee seizoenen aan de Aalsterweg scoort de spits liefst 48 keer.
Het Deense Sønderjyske weet genoeg en haalt hem in 2018 naar Denemarken. Meerdere eredivisieclubs trekken aan hem, maar Lieder kiest voor een Deense avontuur. De spits past zich snel aan, voelt zich thuis in het Deense voetbal en verdient een transfer naar Odense BK. “Denemarken bevalt me wel. Het is in veel opzichten te vergelijken met Nederland.”
Hoe bevallen je eerste weken in Odense, Mart?
“Heel goed. Vanaf het moment dat ik naar Denemarken kwam, woonde ik al in Odense. Voor deze transfer hoefde ik dan ook niet te verhuizen. Qua voetbal gaat het ook goed, dus ik mag niet klagen.”
Even terug, want tien jaar geleden zag jouw carrière er wel anders uit. Je hebt niet een hele gewone weg afgelegd richting het profvoetbal.
“Nee, dat klopt. Ik heb dingen meegemaakt die niet alles jongens mee mogen maken. Daarmee ben ik bevooroordeeld. Het is heel mooi dat ik toch nog het profvoetbal heb bereikt.”
Je begon je profcarrière bij Vitesse. Zij namen je over van de amateurs van Purmersteijn. Was dat toen misschien net iets te hoog gegrepen?
“Nee, dat denk ik niet. In m’n eerste wedstrijd, tegen NEC, kreeg ik direct een mogelijkheid om te scoren. Als ik die had gemaakt, was het misschien anders gelopen. Daarnaast was de concurrentie behoorlijk hevig. Ik had Wilfried Bony, Jonathan Reis en Mike Havenaar voor me. Niet de minste spitsen, hé.”
RKC bood uitkomst?
“Daar had ik een prima tijd. Ik heb het daar best aardig gedaan, denk ik. Het kwam er daar nog niet helemaal uit, maar pech speelde daarbij ook een rol. Gelukkig heb ik na wat omzwervingen de weg omhoog toch nog kunnen vinden.”
“Ik wist altijd al dat ik veel doelpunten kon maken”
Zo’n omzwerving was FC Aarau, een club uit de Zwitserse tweede divisie. Hoe was dat?
“Ook dat was leerzaam, een aparte periode. Het was pas mijn eerste keer in het buitenland. Ze haalden me vlak voor de competitiestart, dus ik moest er direct staan. De eerste twee duels speelde ik, maar daarna plots niet meer. Tot de winterstop heb ik op de bank gezeten. Toen werd de trainer ontslagen, waarna ik onder de nieuwe trainer gelukkig wél alles speelde. Al met al was het een rijke ervaring en heb ik er veel geleerd.”
Hoe beviel het leven in Zwitserland?
“Ik sprak al Duits, wat wel hielp. Zwitserland is qua normen en waarden ook wel redelijk te vergelijken met Nederland. In je eentje in het buitenland zijn is niet zo leuk, maar ik had niet het gevoel dat ik in the middle of nowhere zat. Best een leuke ervaring.”
Je kwam daarna bij FC Eindhoven terecht en scoorde er 48 keer in twee seizoenen. Was dat de beste periode in je carrière?
“Met zo veel doelpunten kun je dat wel stellen, inderdaad. In teamverband ging het helaas niet zo goed, maar persoonlijk was het een super goede periode. Helaas heb ik met Eindhoven nooit echt om promotie mee kunnen spelen.”
De eerste jaren van je carrière scoorde je nog niet zo veel. Eigenlijk ben je pas sinds je tijd bij FC Eindhoven echt veel het netje gaan vinden. Heb je daar een verklaring voor?
“Dat heeft te maken met hoe je wordt neergezet. Ik wist altijd al dat ik veel doelpunten kon maken, maar ik werd telkens wat anders gebruikt. Bij Eindhoven zeiden ze: ‘jij gaat in de zestien staan en doelpunten maken’. Dat is wel goed uitgepakt.”
In 2018 maakte je de stap naar Denemarken, naar Sønderjyske. Klopt het dat er toen ook eredivisieclubs interesse hadden?
“Klopt. Dat was ook al zo na het eerste seizoen bij Eindhoven, maar zij lieten me toen niet gaan. Het jaar erna was er inderdaad ook veel interesse. Niet alleen vanuit de eredivisie, maar ook uit andere landen.”
Getwijfeld om de stap naar de eredivisie te zetten?
“De behoefte of drang me te laten zien in de eredivisie, voelde ik niet echt. De eredivisie is een mooie competitie, maar dat is de Deense ook. Wie weet komt spelen in de eredivisie er ooit nog eens van, dat zou mooi zijn.”
Sønderjyske was je eerste Deense club. Hoe heb je je tijd daar beleefd?
“Dat was een leuke en goede tijd. Helaas speelde ik vaak in m’n eentje voorin en kreeg ik weinig aanvoer, maar de mensen en teamgenoten waren erg leuk. Qua doelpunten en assists heb ik het redelijk gedaan, denk ik. Het is niet voor niets dat ik nu een stap maak.”
Was er deze winter veel interesse?
“Ja, Odense kwam echter met een goed voorstel en ze spelen leuk voetbal. Ik kan hier weer wat meer als afmaker gaan spelen. Bovendien is het een betere ploeg dan waar ik in speelde. Hopelijk leidt het tot meer goals.”
Wat is het verschil tussen Sønderjyske en Odense BK?
“Odense is een grotere club. De club heeft een groot stadion en er komen veel mensen kijken. Bij Sønderjyske was dat allemaal wat minder. Die club komt uit een klein dorpje en speelt in een kleiner stadion. Daarnaast moet je presteren bij Odense. We moeten de top zes halen. Ik heb er alle vertrouwen in dat dat gaat lukken.”
Leeft het voetbal daar een beetje?
“Ja, voetbal is de nummer één sport hier. Er wordt veel over geschreven en alle wedstrijden worden uitgezonden. Wat dat betreft verschilt het ook niet veel met Nederland.”
Hoe is het land zelf?
“Het is hier iets groener dan in Nederland, maar verder is het vrij vergelijkbaar. Je hebt geen moment het idee dat het echt ver weg is. De normen en waarden van mensen zijn ook redelijk gelijk en de mensen zijn vriendelijk hier.”
Moest je erg wennen daar? Aan het eten bijvoorbeeld?
“Het eten is vrij vergelijkbaar. Sommige gerechten zijn wel typisch Deens, maar over het algemeen is het verschil niet zo groot.”
Hoe zien jouw dagen er verder uit?
“We trainen in de ochtend. Daarna train ik vaak nog wat extra voor mezelf. Daarna doe ik hetzelfde als ieder ander mens: wassen, koken en Netflixen. Dan is de dag zo weer voorbij.”
Hoe wonen jullie daar?
“In een ruim appartement net buiten het centrum van Odense. Er is daar genoeg te beleven. Het is qua grootte de derde stad van Denemarken. Een leuke stad, met veel winkels en restaurantjes. Er is altijd wat te doen.”
“Fijn om Nederlanders om je heen te hebben”
Tess en jij zijn best een bekend stel, vast ook in Denemarken. Worden jullie vaak herkend?
“Dat wel. Gelukkig worden we niet lastig gevallen. De mensen zeggen ons dan alleen gedag. Het is niet zo dat we niet over straat kunnen.”
Er spelen best wat Nederlandse spelers in Denemarken. Spreek je wel eens met hen af?
“Toen Kees Luijckx en ik samen bij Sønderjyske speelden, trokken we veel met elkaar op. Ook Ramon Leeuwin, die nu naar AZ vertrokken is, zag ik vrij regelmatig. Het is fijn om Nederlandse mensen om je heen te hebben.”
Ben je ook nog bezig om Deens te leren?
“Dat heb ik mezelf nu wel voorgenomen. Bij Sønderjyske was het niet echt een must. Bij Odense is de voertaal Deens, dus dan is het wel handig om de taal te beheersen. Ik vind ook dat ik dat eigenlijk aan de mensen hier verplicht ben.”
Ga je nog wel eens terug naar Nederland?
“Ja, in de interlandweekenden. Die benut ik graag om terug naar vrienden en familie te gaan. Kopenhagen ligt ook maar op een uurtje vliegen van Amsterdam, dus dat valt best mee.”
Zou je nog wel eens in Nederland willen voetballen?
“Dat zou ik mooi vinden. Spelen in de eredivisie of een andere Nederlandse club zou mooi zijn, maar het speelt nu totaal niet.”